Cel wycieczki
Hala Fanealm: alpejska wioska w górach
Miejsce bez ruchu drogowego i przyjazne dla całej rodziny: alpejska wioska Fanealm z alpejskimi gospodami, rustykalnymi chatami i kaplicą.
Na wysokości 1740 metrów w dolinie Vals znajduje się 35 schronisk, małe szopy z sianem, chaty mieszkalne, obory i mały kościółek. Otoczone alpejskimi łąkami tworzą one dzisiaj najpiękniejszą alpejską wioskę w Południowym Tyrolu – Fanealm.
W średniowieczu budynki w górach Pfunderer służyły jako lazaret dla chorych na dżumę lub cholerę. Obecnie są one celem wycieczek i bazą wypadową dla popularnych górskich wędrówek. Trzy czynne schroniska zapraszają na odpoczynek i posiłek – dzieci mogą beztrosko bawić się tu na łonie natury.
Wszystkim osobom zainteresowanym kulturą polecamy zajrzeć do pokazowej mleczarni i odwiedzić małą kaplicę, która została zbudowana w sąsiedztwie chat w 1898 roku.
Odpoczynek i posiłek
W przeszłości cała ludność wioski Vals przenosiła się na halę Fanealm, którą mieszkańcy Południowego Tyrolu nazywają po prostu Fane. Czekała ich w tym czasie ciężka praca, ponieważ musieli zwieźć siano na zimę. Rekompensatą i nagrodą za ich trud były wieczorne zabawy z tańcami i śpiewem.
Zimą, kiedy siano trzeba było przewieźć do doliny, olbrzymie wrażenie robił widok 50 wozów z sianem ciągniętych w dół jeden za drugim.
Również dzisiaj niektórzy rolnicy nadal mieszkają latem w tej małej górskiej wiosce, pilnując swojego bydła pasącego się na alpejskich łąkach. Co roku trzech lub czterech pasterzy opiekuje się blisko 120 krowami i 180 młodymi zwierzętami. Codziennie mleczarz przetwarza około 1000 litrów mleka na masło i ser. Jest to tradycja już od XVI wieku. W dawnych czasach ser mógł być opatrzony herbem władców von Wolkenstein, co oznaczało swego rodzaju znak jakości.
Górskiego sera można spróbować bezpośrednio na hali Fane, ale warto zostawić sobie trochę miejsca na lokalne specjały: typowe dla regionu pierożki przypominające ravioli (Schlutzkrapfen) oraz omlet cesarski (Kaiser- lub Topfenschmarrn) z jagodami, a także kawałek tutejszego strudla.
Grzeszne legendy
Wokół wysokogórskich pastwisk hali Fanealm narosło wiele legend. Mieszkańcy doliny Valler Tal opowiadają, że pewien pasterz z Labisebenalm doprowadził kiedyś do śmierci bydła nad Beistwand i musiał chodzić jako duch, aż w końcu uwolniło go wybudowanie kościoła.
Z kolei pewien mleczarz z Pfannalm zgrzeszył kiedyś przeciwko alpejskiemu mleku i musiał krążyć po okolicy jako „zimowy mleczarz”. Według legendy został odkupiony dopiero wtedy, gdy odważny przechodzień napił się mleka ofiarowanego mu przez ducha pastwiska.
Wędrówki, saneczkarstwo i zwyczaje
Otoczoną górami Pfunderer halę Fanealm warto odwiedzić o każdej porze roku. Wiosną łąki stają się kolorowymi dywanami kwiatów, a latem, dzięki górskim uprawom, zaczyna tu tętnić życie. Jesienią zieleń modrzewi przechodzi w najcieplejsze odcienie żółci i czerwieni, a zima przykrywa wioskę śniegiem i zamienia ją w idylliczną wyspę spokoju lässt.
Na całe rodziny czekają liczne atrakcje, na przykład wędrówki po górach, wycieczki do schronisk, kolarstwo górskie, skitouring i jazda na sankach. Na halę Fanealm można dotrzeć między innymi „Mlecznym szlakiem”. Na tej tematycznej ścieżce można dowiedzieć się wielu ciekawych faktów o krowach i mleku.
Na hali Fanealm warto zobaczyć też wyjątkowy, nadal praktykowany zwyczaj, czyli „Schelle”. Co roku w środę poprzedzającą spęd zwierząt z hal każdy zawiesza sobie dzwonek i po zapadnięciu zmierzchu, przy dźwiękach dzwonków, strzelających batów i wesołych okrzyków żegna lato.
Wysokogórska hala jest także miejscem startu kwietniowych zawodów narciarskich „Wurmaul-Umrundung”. Inne atrakcje, których nie można przegapić, to Święto Fane oraz Festiwal Mleka.
Hala Fanealm
Więcej informacji
The Fane Alm is a mountain pasture village, located above Valles/Vals at a sea level of 1739 m.